Er zijn vele dingen anders door de maatregelen om het coronavirus in te dammen. We kunnen niet meer zomaar de trein pakken, een terrasje pakken en werken doen de meesten vanuit huis. Niet alleen heeft het coronavirus een groot effect op de gezondheid van de wereldbevolking, maar ook op de financiële situatie wereldwijd. En die gezondheid gaat niet alleen om het fysieke aspect ervan, maar ook om het mentale. Veel binnen zitten en elkaar niet kunnen bezoeken en aanraken heeft niet alleen sinds de maatregelen ingevoerd zijn effect op onze mentale welzijn, maar professionals verwachten dat de gevolgen er ook op langere termijn nog zullen zijn. Als je bedrijf bijvoorbeeld niet nu, maar wel over een jaar alsnog failliet gaat, zal dat een grote slag zijn voor een ondernemer. Toch ben ik ervan overtuigd dat we moeten proberen onszelf niet te veel te verliezen in het te ver vooruitkijken. Want er is ook reden tot optimisme.
Ons richten op de mogelijkheden
Kijk hoe goed de meeste mensen zich aan de maatregelen houden, hoe veerkrachtig we ons tonen door allerlei creatieve oplossingen te bedenken en hoe we elkaar steunen in deze vreemde tijden. Saamhorigheid en inventiviteit zijn ineens veel zichtbaarder en ik merk aan mezelf dat dat me goed doet. Dat het me hoopvol stemt. Ineens is zo duidelijk te zien dat we het goed met elkaar voor hebben, dat we samen deze crisis aankunnen en dat we de urgentie voor belangrijke veranderingen oppakken. Zo is er nu een groot draagvlak voor het vergroten van de financiële waardering van vitale beroepen en zijn er bedrijven die deze periode aanpakken om het verduurzamen te versnellen. Natuurlijk zien we met zijn allen ook de narigheid die deze crisis oplevert, maar het geeft me vertrouwen te zien hoe we er met zijn allen op reageren. Een paar vervelende acties daargelaten, over het algemeen is de reactie constructief en verbindend.
Intiem afscheid
Dat is juist ook op kleine schaal goed te zien, bijvoorbeeld in hoe begrafenissen en crematies nu worden georganiseerd. Het is natuurlijk al erg verdrietig als een dierbare overlijdt, maar door de maatregelen kan het afscheid nemen ook nog eens niet op de normale manier. Zo kunnen er maximaal dertig mensen aanwezig zijn bij de uitvaart en mag je elkaar niet omhelzen, maar moet iedereen uiteraard anderhalve meter afstand van elkaar houden. Door beperkingen worden mensen inventief, waardoor uitvaartverzorgers en dierbaren manieren bedenken om de nabestaanden toch een mooi afscheid van de overledene te geven. Mijn vriend was vorige week bij een crematie Amsterdam, waarbij hij en andere familieleden afscheid namen van zijn oma. De mensen die er niet bij konden zijn, konden via digitale media toch bij het afscheid zijn door deze door middel van een livestream te volgen. Iedereen had een kaartje en foto toegestuurd van zichzelf die uitgestald waren op een tafel in de aula, zodat ze er toch een beetje bij waren. En zodra het weer kan, wordt er een boottochtje georganiseerd om de grootmoeder van mijn vriend alsnog met iedereen te herdenken. Mijn vriend vertelde dat het eigenlijk een erg mooi afscheid was, want erg intiem met zo’n kleine groep fysiek aanwezigen en tegelijkertijd velen anderen die er op afstand bij waren. Ook als we fysiek niet dichtbij elkaar kunnen zijn, kunnen we nog steeds verbonden zijn met elkaar.